Znamenitosti

 Na sjevernim padinama Trebevića, gdje sjena pokriva tlo veći dio dana, uz Bistrički potok što se strmoglavo spušta ka Miljacki, nastale su u rano osmansko doba brojne mahale, rastući postepeno oko svojih džamija.
Gravitirajući Bistriku, naselju koje je postojalo i prije dolaska Osmanlija, vremenom su se iz većih mahala izdvajale nove, manje mahale i formirali se novi džemati, stvarajući tako rubna gradska naselja, sve udaljenija od svog vjerskog i upravnog središta u Atik mahali podno Bistrika.
Stambena arhitektura tih novih mahala bila je veoma jednostavna zbog pretežno slabog imovinskog statusa stanovnika.
 

Džamija Ašik Memi na Toki
Uglavnom su to bile kuće seoskog ili prigradskog tipa, okružene velikim baščama, voćnjacima i livadama.
Dvije jabuke
Među starijim džamijama poviše Bistrika bile su džamije Timurhan u Berkuši i Šejh Bagdadi u Pastrmi oko kojih su se prvo razvile istoimene mahale, a zatim i sokaci Toka i Džeka.
 


Ulica Toka danas
U Toki je polovinom 16. stoljeća svoju džamiju podigao neki Ašik Memi, koji je, sudeći po nadimku bio sufija (mistik). Nadimak ukazuje i to da je Memi (Memija), kao sufija, bio «zaljubljen» u Allaha dž.š.
Džamija Ašik Memi građena je od čerpića, a ima drvenu munaru u dvanestercu, pokrivenu bakrom.
Na munari je alem sa dvije jabuke, šro ukazuje da su se u njoj klanjala dva vakat—namaza, najčešće akšam i jacija. Alem ima i bakarni list na kojem je ugravirano arapskim slovima «Šta hoće Allah, to će i biti».
Džamija je renovirana 1972. godine a sofe i fasada izmijenjene su 1997. godine. Tada je popravljena munara i mihrab. Danas ma svoju abdesthanu, mekteb i omanju biblioteku.
Splavari i muallim
Sokak Džeka dio je ime najvjerovatnije po pordici Džeko, koja je tu stanovala i čiji su se članovi bavili tomrukčijskim zanatom (splavarenjem balvana).
Predaja kaže da su bili posebno hrabri splavareći trupce i za visoka vodostaja, što niko drugi nije smio raditi. Posljednji među njima bio je Alijaga Džeko, koji je taj zanat radio sve do zabrane splavarenja.
Toka je dobila ime po sarajevskom muallimu (vjeroučitelju) Aliji ef. Toki.
Ali efendija je u tom sokaku živio početkom 18. stoljeća sa porodicom, a poučavao je u džamiji Balibegovici.
Toka i Džeka danas zajedno čine jednu Mjesnu zajednicu i džemat.
 


Spomen obilježje šehidima i palim borcima Toka-Džeka

  • džamija Balibegovica, osnivač Balibeg 1475. godine;

Posljednje vijesti

Vidi sve

Starogradski haberi

Newsletter
KONTAKT

Općina Stari Grad Sarajevo
Radno vrijeme:
07:30 -16:00
07:30 -18:00 - Šalter sala

Adresa: Zelenih beretki br. 4
Šifra općine: 109
ID: 4200738880009
PDV: 200738880009
Depozitni račun za prikupljanje javnih
prihoda otvoren u PRIVREDNA BANKA d.d. SARAJEVO - 1010000071133630